Trang Đầu    Trang Trước    Trang Kế    Trang Cuối

TÍCH TRUYỆN PHÁP CÚ
Thiền Viện Viên Chiếu
Nguyên Tác: "Buddhist Legends", Eugène Watson Burlingame


MỤC LỤC TỔNG QUÁT


Phẩm I: Song Yếu
01. Nếu Con Mắt Ngươi Làm Hại Ngươi, Hãy Móc Bỏ Nó Ði 08. Những Ðại Ðệ Tử
02. Khóc Ðòi Những Chuyện Trên Trời 09. Trưởng Lão Nan-đà
03. Chàng Mập Tissa 10. Cunda - Ðồ Tể Mổ Heo
04. Không Lấy Oán Trả Oán 11. Cư Sĩ Hiền Thiện
05. Những Vị Tỳ-kheo Hay Cãi Cọ Xứ Câu-thâm (Kosambi) 12. Nghiệp Của Ðề-bà-đạt-đa
06. Kala Anh Và Kala em 13. Bà Sumanà
07. Ðề-bà-đạt-đa Ðắp Y Không Tương Xứng. 14. Chuyện Hai Huynh Ðệ


Phẩm II: Không Phóng Dật
1. Những Chuyện Luân Hồi Quanh Vua Udena 5. Ðại Ca-diếp
2. Tiếng Nói Của Một Người Giàu 6. Hai Huynh Ðệ
3. Châu-lợi-bàn-đặc 7. Magha Trở Thành Trời Sakka
4. Ngày Lễ Của Kẻ Ngu 8. Một Tỳ-kheo Chứng A-la-hán
9. Tissa ở Phố Chợ


Phẩm III: Tâm
1. Trưởng Lão Meghiya 5. Trưởng Lão Tâm Ðược Ðiều Phục
2. Người Ðọc Ðược Tâm 6. Tỳ-kheo Và Thần Cây
3. Một Tỳ-kheo Bất Mãn 7. Vì Bạo ác Nổi Mụn Nhọt
4. Tăng Hộ Cháu 8. Nanda Chăn Bò
9. Vừa Là Mẹ Vừa Là Cha


Phẩm IV: Hoa
01. Ðất Của Tâm 07. Vua Và Vua Các Vua.
02. Một Tỳ-kheo Chứng A-la-hán 08. Ðám Cưới Bà Tỳ-xá-khư
03. Vua Vidùdabha Trả Thù Họ Thích-ca 09. Câu Hỏi Của Trưởng Lão A-nan
04. Người Tôn Vinh Chồng 10. Ðế Thích Cúng Dường Ðại Ca-diếp
05. Kosiya Keo Kiệt 11. Godhica Chứng Niết-bàn
06. Ẩn Sĩ Lõa Thể Pàthika 12. Sirigutta Và Garahadinna


Phẩm V: Ngu
01. Nhà Vua Và Người Nghèo Có Vợ Ðẹp 08. Một Nông Dân Bị Kết Tội Oan
02. Một Tăng Sinh Khó Dạy 09. Sumana - Người Làm Vườn
03. Kẻ Vận Rủi Trong Nhà 10. Uppalavannà Bị Cưỡng Bức
04. Kẻ Móc Túi 11. Ðạo Sĩ Lõa Thể Jambuka
05. Trí Ngu 12. Quỷ Rắn Và Quỷ Quạ
06. Từ Trụy Lạc Tới Ðức Hạnh 13. Quỷ Búa Tạ
07. Một Người Cùi Bị Thử Thách Phủ Nhận Niềm Tin 14. Citta Và Sudhamma
15. Sa-di Bảy Tuổi Ðược Lòng Mọi Người


Phẩm VI: Hiền Trí
01. Một Người Ðược Kho Báu Tinh Thần 06. Vững Vàng Như Ðá Tảng
02. Những Tỳ-kheo Ương Ngạnh 07. Yên Lặng Sau Cơn Bão
03. Trưởng Lão Xa-nặc 08. Một Lũ Lang Thang
04. Trưởng Lão Ðại Kappina 09. Chồng Và Vợ
05. Sa-di Pandita 10. Ít Người Ðến Bờ Kia
11. Từ Bỏ Ðen Tối.


Phẩm VII: A La Hán
01. Ðấng Như Lai Không Ðau Khổ 06. Tưởng Mình Bị Khi Dễ
02. Thoát Khỏi Trói Buộc 07. Mất Một Mắt
03. Một Tỳ-kheo Trữ Thức Ăn 08. Không Tin Vào Ai Khác
04. Tỳ-kheo Và Nữ Thần 09. Trưởng Lão Revata Trong Rừng Keo
05. Ðế Thích Lễ Kính Một Tỳ-kheo 10. Một Kỹ Nữ Cám Dỗ Một Tỳ-kheo


Phẩm VIII: Ngàn
01. Tên Ðao Phủ 08. Chàng Trai Tăng Tuổi Thọ
02. Sự Chuyển Hóa Của Bàhiya Dàruciriya 09. Sa-di Samkicca
03. Cô Gái Lấy Tên Cướp 10. Tỳ-kheo Và Kẻ Cướp
04. Ðược Và Mất 11. Lưỡi Dao Cạo
05. Chú Của Xá-lợi-phất 12. Patacara Bị Mất Cả Gia Ðình
06. Cháu Của Xá-lợi-phất 13. Kisà Gotami Tìm Hạt Cải Trị Bệnh Cho Ðứa Con Ðã Chết
07. Bạn Của Xá-lợi-phất 14. Góa Phụ Bazhuputtikà Và Những Ðứa Con Bất Hiếu


Phẩm IX: Ác
01. Bà-la-môn Tiểu Nhất Y 07. Thương Gia Ðại Phú
02. Một Tỳ-kheo Bất Mãn 08. Người Thợ Săn Bắn Mê Muội
03. Thiên Nữ Với Tỳ-kheo 09. Thợ Săn Bị Bầy Chó Của Mình Nuốt Sống
04. Cấp Cô Ðộc Và Nữ Thần 10. Thợ Kim Hoàn, Tỳ-kheo Và Con Ngỗng
05. Tỳ-kheo Không Giữ Gìn Tốt Ðồ Dùng 11. Ba Nhóm Tỳ-kheo
06. Chưởng Khố Chân Mèo 12. Suppabuddha Lăng Nhục Ðạo Sư


Phẩm X: Hình Phạt
01. Lục Quần Tỳ-kheo 06. Ngạ Quỷ Hình Trăn
02. Lục Quần Tỳ-kheo 07. Cái Chết Của Ðại Mục-kiền-liên
03. Một Bầy Trẻ 08. Tỳ-kheo Lắm Của
04. Tỳ-kheo Và Con Ma 09. Santati, Quan Ðại Thần Của Vua
05. Tỳ-xá-khư Và Quyến Thuộc Giữ Bát Quan 10. Tỳ-kheo Và Bộ Ðồ Rách
11. Sa-di Sukha


Phẩm XI: Già
01. Bạn Của Tỳ-xá-khư Say Rượu 05. Ni Cô Và Bóng Sắc
02. Ðức Phật Chữa Trị Một Tỳ-kheo Lụy Tình 06. Hoàng Hậu Millikà Và Con Chó
03. Bà Ni Già 07. Một Tỳ-kheo Thường Nói Không Ðúng Chỗ
04. Nhóm Tỳ-kheo Cả Tin 08. Kệ Của Trưởng Lão A-nan
09. Ðại Phú, Con Của Chưởng Khố.


Phẩm XII: Tự Ngã
01. Hoàng Tử Bồ-đề Và Con Chim Thần 06. Ðề-bà-đạt-đa Tìm Cách Giết Phật
02. Một Tỳ-kheo Tham Lam 07. Ðề-bà-đạt-đa Gây Chia Rẽ Trong Tăng Ðoàn
03. Hãy Hành Ðộng Theo Lời Nói 08. Vị Tỳ-kheo Ðố Kỵ
04. Ðừng Ghét Bỏ Cha Mẹ 09. Cô Gái Giang Hồ Cứu Mạng Một Cư Sĩ
05. Mahà Kàla Bị Giết 10. Tu Tập Chân Chánh Ðể Tôn Quý Thế Tôn


Phẩm XIII: Thế Gian
01. Một Thiếu Nữ Chế Giễu Thầy Tỳ-kheo Trẻ 06. Câu Chuyện Của Chỉ Man
02. Ðức Phật Về Thăm Ca-tỳ-la-vệ 07. Cô Bé Dệt Vải
03. Năm Trăm Tỳ-kheo Chứng Quả 08. Ba Mươi Vị Tỳ-kheo
04. Hoàng Tử Vô Úy (Abhaya) Mất Hầu Thiếp 09. Chiến Già Vu Khống Phật
05. Thầy Tỳ-kheo Và Cây Chổi 10. Phẩm Vật Không Thể Nào So Sánh
11. Ðức Hạnh Ðược Trả Giả


Phẩm XIV: Phật
01. Ðấng Toàn Giác 05. Phật Trị Bệnh Bất Mãn Cho Thầy Tỳ-kheo
02. Thần Thông Song Hành 06. Sa-môn Và Long Vương
03. Long Vương Và ái Nữ 07. Người Cao Quý Sinh Ra ở Ðâu?
04. Phương Cách Giáo Giới Trong Ngày Bố-tát Của Bảy Ðời Ðức Phật 08. Ðiều Gì Hạnh Phúc Nhất Trên Ðời
09. Tôn Kính Những Bậc Ðáng Tôn Kính


Phẩm XV: Hạnh Phúc
01. Mối Tranh Chấp Giữa Hai Lân Bang 05. Phận Ban Thức Ăn Cho Người Ðói
02. Ma Vương Chế Ngự Thôn Dân 06. Ăn Uống Tiết Ðộ
03. Vua Ba-tư-nặc Bại Trận 07. Sống Chân Chánh Là Tôn Kính Phật
04. Ðừng Nhìn Say Ðắm Nữ Nhân 08. Ðế Thích Săn Sóc Thế Tôn


Phẩm XVI: Hỷ Ái
01. Cha Mẹ Và Con 05. Cô Nương Tử Kim
02. Phật An Ủi Người Phiền Muộn 06. Ðừng Ðể Tâm Vào Của Cải Thế Gian
03. Phật An Ủi Kẻ Ưu Sầu 07. Ngài Ca-diếp Ðược Cúng Bánh
04. Các Hoàng Tử Lệ-xá Và Kỹ Nữ 08. Tôn Giả Chứng Quả A-na-hàm
09. Nandiya Ðược Sanh Thiên


Phẩm XVII: Sân Hận
01. Sân Hận Tàn Phá Dung Nhan 05. Bà-la-môn Ðón Phật Như Con
02. Thọ Thần Và Thầy Tỳ-kheo 06. Có Phải Người Tặng Quà Làm Nên Quà Tặng
03. Người Nghèo Và Cô Con Gái 07. Không Có Gì Quá Nhiều, Quá ít
04. Việc Thiện Nhỏ Ðưa Ðến Thiên Giới 08. Lục Quần Tỳ-kheo.


Phẩm XVIII: Cấu Uế
01. Người Ðồ Tể Và Ðứa Con Trai 07. Tất Cả Giới Cấm Ðều Khó Giữ
02. Dần Dà Từng Chút 08. Kẻ Bới Lỗi Người Khác
03. Con Rận Tiếc Của 09. Những Người Lơ Ðễnh
04. Thầy Tỳ-kheo Kiêu Ngạo 10. Trưởng Giả Ram
05. Tà Hạnh Của Nữ Nhân 11. Tỳ-kheo Bới Lỗi
06. Lịch Sự Và Thô Lỗ 12. Hư Không Có Dấu Chân?


Phẩm XIX: Công Bình Pháp Trụ
01. Quan Tòa Bất Công 06. Ðầu Trọc Không Làm Nên Tỳ-kheo
02. Lục Quần Tỳ-kheo 07. Ðiều Gì Làm Nên Sa-môn
03. Không Phải Vì Nói Nhiều Mà Ðược Ca Tụng 08. Không Phải im Lặng Làm Nên Bậc Thánh
04. Người Trẻ Có Thể Là Trưởng Lão? 09. Cao Quí Là Hành Ðộng Cao Quí
05. Thế Nào Là Người Hoàn Toàn? 10. Ðừng Tự Mãn


Phẩm XX: Ðạo
01. Bát Chánh Ðạo Là Ðường Tối Thượng 07. Pothila, ông Sư Rỗng
02. Vô Thường 08. Các Lão Tỳ-kheo Và Lão Bà
03. Khổ 09. Cỏ Úa, Hoa Phai
04. Vô 10. Chắc Chắn Sẽ Chết
05. Chớ Hẹn Ngày Mai 11. Người Mẹ Mất Con Và Những Hạt Cải
06. Con Quỉ Ðầu Heo 12. Người Ðàn Bà Mất Hết Thân Quyến


Phẩm XXI: Tạp Lục
01. Sông Hằng Dâng Nước 05. Cậu Bé Và Quỉ Dữ
02. Không Lấy Oán Báo Oán 06. Hoàng Tử Bạt-kỳ Làm Sa-môn
03. Các Tỳ-kheo Phù Hoa 07. Cư Sĩ Tâm - Người Thành Tín
04. Sa-môn Giết Cha 08. Cô Gái Ðức Hạnh
09. Vị Sa-môn Ðộc Cư


Phẩm XXII: Ðịa Ngục
01. Cái Chết Của Tôn-đà-ly 05. Thầy Sa-môn Tự Phụ
02. Con Quỷ Xương 06. Người Vợ Ghen Tuông
03. Xảo Thuật Tìm Thức Ăn 07. Tự Canh Phòng Như Giữ Thành
04. Kẻ Ðào Hoa 08. Các Ðạo Sĩ Lõa Thể
09. Trẻ Con Quy Y Phật


Phẩm XXIII: Voi
01. Phật Bị Lăng Nhục 05. Chú Tiểu Và Dạ Xoa
02. Thầy Sa-môn Luyện 06. Con Voi Sa Lầy
03. Lão Bà-la-môn Và Các Con 07. Voi Làm Thị Giả Phật
04. Ăn Uống Ðiều Ðộ 08. Ma Vương Cám Dỗ Phật.


Phẩm XXIV: Tham Ái
01. Con Cá Vàng 07. Xạ Thủ Trẻ Tài Ba
02. Con Heo Nái Tơ 08. Ma Vương Chẳng Nhát Ðược La-hầu-la
03. Thầy Tỳ-kheo Bỏ Ðạo 09. Nhà Tu Khổ Hạnh Hoài Nghi
04. Ngôi Nhà Tù 10. Pháp Thí Thắng Mọi Thí
05. Sắc Ðẹp Phù Du 11. Quan Chưởng Khố Không Con
06. Chàng Trai Có Cô Vợ Diễn Viên Nhào Lộn 12. Bố Thí Nhiều Và Bố Thí ít


Phẩm XXV: Tỳ Kheo
01. Giữ Gìn Ngũ Căn 07. Ðảng Cướp Ði Tu
02. Thầy Tỳ-kheo Giết Ngỗng 08. Cỏ Úa, Hoa Phai
03. Thầy Tỳ-kheo Không Giữ Gìn Mồm Miệng 09. Vị Sa-môn Nhàn Tịnh
04. Bằng Sự Tinh Tấn Làm Vinh Dự Cho Phật 10. Vị Sa-môn Và Chiếc Khố Rách
05. Thầy Tỳ-kheo Lạc Bầy 11. Người Thầy Chánh Pháp Là Thầy Ta
06. Người Bà-la-môn Cúng Dường Năm Lần Thành Quả Ðầu Tiên 12. Vị Sa-môn Và Long Vương


Phẩm XXVI: Bà La Môn
01. Bà-la-môn Ðại Hỉ 21. Vị Sa-môn Và Thiên Thần
02. Thế Nào Là "hai Trạng Thái"? 22. Vị Sa-môn Và Người Ðàn Bà
03. Thế Nào Là Bờ Kia? 23. Bốn Vị Sa-di
04. Thế Nào Là Bà-la-môn? 24. Tôn Giả Ðại-bàn-đặc Có Còn Sân Giận Không?
05. Ðức Phật Sáng Ngời 25. Sức Mạnh Tập Khí
06. Thế Nào Là Tỳ-kheo? 26. Thầy Tỳ-kheo Bị Kết Tội Trộm Cắp
07. Ðức Nhẫn Nại Chinh Phục Sự Tàn ác 27. Tôn Giả Xá-lợi-phất Bị Hiểu Lầm
08. Ngài Di Mẫu Thọ Giới 28. Tôn Giả Mục-kiền-liên Bị Hiểu Lầm
09. Tôn Kính Người Ðáng Tôn Kính 29. Bỏ Cả Tốt Lẫn Xấu
10. Thế Nào Là Bà-la-môn? 30. Tôn Giả Nguyệt Quang
11. Người Bà-la-môn Gian Xảo 31. Bảy Năm Trong Bụng Mẹ
12. Bà Kisa Gotami, Vị Tỳ-kheo Ni Tu Hạnh Ðầu Ðà 32. Cô Gái Giang Hồ Quyến Rũ Thầy Tỳ-kheo Sundarasamudda
13. Thế Nào Là Bà-la-môn? 33. Jotika Và Jatila
14. Diễn Viên Xiếc Uggasena 34. Vua A-xà-thế Ðánh Chiếm Lâu Ðài Jotika
15. Tranh Cãi Về Sức Kéo 35. Người Diễn Kịch Câm Xuất Gia Làm Sa-môn
16. Ðức Thế Tôn Chế Ngự Kẻ Sân Giận 36. Người Diễn Kịch Câm Xuất Gia Làm Sa-môn
17. Tôn Giả Xá-lợi-phất Bị Mẹ Mắng 37. Người Gõ Ðầu Lâu
18. A-la-hán Có Phàm Thân Hay Không? 38. Ông Bà Visàkha
19. Người Nô Lệ Trút Gánh Nặng 39. Angulimàla, Vô Não
06. Thế Nào Là Tỳ-kheo? 26. Thầy Tỳ-kheo Bị Kết Tội Trộm Cắp
20. Khemà Trí Tuệ 40. Phạm Hạnh Của Thí Chủ Quyết Ðịnh Phước Báo Của Cúng Dường


Phần Kết

LỜI NÓI ÐẦU


Tập "Tích Truyện Pháp Cú"này được dịch theo bản Anh ngữ "Buddhist Legends" của học giả Eugène Watson Burlingame. Nhà học giả này đã căn cứ trên nguyên tác Pháp Cú Sớ Giải (Dhammapada Commentary) bằng tiếng Pàli. Tương truyền Pháp Cú Sớ Giải là công trình của ngài Buddhaghosa (Phật Âm), sống khoảng thế kỷ thứ V Tây lịch.

Nhận thấy sự lợi ích rộng lớn của nó, chúng tôi phụng dịch để đóng góp vào nền Phật học nước nhà. Tuy cố gắng hết sức, nhưng không sao tránh khỏi những thiếu sót, kính mong chư vị Cao Túc thương tình tha thứ cho.

Chúng con cũng xin tri ân Thành hội Phật giáo Thành phố Hồ Chí Minh đã giúp đỡ cho việc in ấn dịch phẩm.

Kính Ghi,
Thiền Viện Viên Chiếu
Cuối Năm Ất Hợi, 1995.


DẪN NHẬP

Kính lạy Ðức Thế Tôn Phật Ðà, đấng Toàn Thiện Toàn Giác.

Con xin cúi đầu đảnh lễ Phật, đảnh lễ Pháp, đảnh lễ Tăng.

Cả thế gian chìm trong đêm tối dày đặc của vô minh phiền não. Ngài cũng ở thế gian mà quét sạch được nó. Với năng lực siêu phàm chứng đạt được, Ngài đã thắp sáng ngọn đèn Chánh pháp.

Ngài là bậc Toàn Trí, phân biệt rành mạch chơn ngụy trong mọi vấn đề. Ðấng Ðạo sư đã thuyết nói chánh pháp, vì lòng từ vô lượng đã giảng giải giáo pháp theo căn cứ, khiến trời người đều được an vui, mãn nguyện.

"Một bản chú giải thật sinh động được lưu truyền qua bao thế hệ trên đảo Tích Lan. Nhưng vì tác phẩm viết bằng thổ ngữ địa phương nên sự lợi lạc chẳng đến được các xứ xa xôi. Không chừng tác phẩm sẽ góp phần đắc lực trong việc mang lại an lạc cho hết thảy nhân loại".

Ðấy là ước nguyện của Trưởng lão Kumàra Kassapa đã thổ lộ với tôi, vị Trưởng lão đã khéo tự điều phục được mình, hằng sống với tâm an tịnh, chí nguyện luôn kiên trì. Ngài chân tình khuyến thỉnh tôi, do lòng mong muốn Chánh pháp được trường tồn.

Vì vậy, tôi sẽ thay thế thổ ngữ đầy những lối diễn đạt dài dòng này, phiên dịch tác phẩm qua thứ tiếng thông dụng, êm ái, dễ nghe của kinh điển. Những điểm nào khó hiểu, chưa rõ nghĩa trong các câu kệ, dù chữ hay lời, tôi xin sẽ làm sáng tỏ. Phần còn lại, tôi sẽ trình bày bằng tiếng Pàli, phù hợp với tinh thần các câu kệ. Như thế, tôi mong sẽ đem đến an vui, mãn nguyện cho tâm bậc hiền trí về cả hai mặt đạo và đời.

Tác Giả Bản Pàli.

Trang Đầu    Trang Trước    Trang Kế    Trang Cuối